"Zobacz, czym oddychasz". Smogowe płuca stanęły na rynku w Żorach

Akcja na rynku i nie tylko

"Płuca smogowe" przyjechały do Żor w ramach ogólnopolskiej kampanii Polskiego Alarmu Smogowego "Zobacz, czym oddychasz". Przez najbliższe tygodnie można je oglądać na płycie żorskiego rynku. Instalacja ma na celu zilustrowanie problemu zanieczyszczeń powietrza i zmotywowanie mieszkańców do podejmowania działań na rzecz jego poprawy.

Kampanię w Żorach rozpoczęła konferencja prasowa, która w poniedziałkowy poranek, 10 lutego odbyła się na rynku. Wzięli w niej udział: Emil Nagalewski - koordynator Polskiego Alarmu Smogowego w województwie śląskim, Klaudia Mojza – kierownik referatu efektywności energetycznej i Marcin Stempniak – główny specjalista w wydziale zarządzania Energią UM Żory oraz młodzież żorskich szkół, w tym Grupa Antysmogowa, działającą w ramach projektu "Śląskie. Przywracamy błękit", czyli klasa 5C ze Szkoły Podstawowej nr 4 im. Otylii Jędrzejczak w Żorach oraz uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Karola Miarki w Żorach.

Podczas konferencji przedstawiono cele kampanii oraz działania, które będą w jej ramach prowadzone. - Przygotowaliśmy szereg atrakcji dla małych i dużych mieszkańców Żor. Zaczynamy seansem filmowym o tematyce ekologicznej, skierowanym do najmłodszych. Zachęcamy wszystkich uczniów żorskich szkół podstawowych oraz tych uczących się poza naszym miastem do udziału w konkursie plastycznym. W PałacuBaranowice trwa także akcja "Adoptuj roślinę", w której zapraszamy do bezgotówkowej wymiany roślin. Rośliny można wymieniać do 7 marca. Zaś 17 lutego o godz. 16:00 zapraszamy wszystkich chętnych do udziału w warsztatach ekologicznych połączonych z wykładem na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na nasze zdrowie. Wydarzenie odbędzie się w Pałacu Baranowice. Zwieńczeniem kampanii będzie seans "Bambi. Opowieść leśna", 6 marca o godz. 16:00 w żorskim kinie. Udział we wszystkich wydarzeniach jest bezpłatny – podkreśliła Klaudia Mojza, kierownik Referatu Efektywności Energetycznej.

Kopciuchy tylko do końca roku

Kampania rusza w kluczowym momencie walki ze smogiem w województwie śląskim. Zgodnie z uchwałą antysmogową przyjętą w 2017 roku, pozaklasowe kotły na paliwa stałe (tzw. kopciuchy) będzie można użytkować tylko do końca roku. Od 1 stycznia 2026 roku palenie w takich urządzeniach będzie wykroczeniem. Z każdym wymienionym kotłem poprawia się jakość powietrza w regionie, co potwierdzają dane stacji monitorujących poziomy zanieczyszczeń. Zauważalny efekt zmian widać również na smogowych płucach.

Żorzanie wymienili 1300 pieców

- Do tej pory w ramach działalności punktu informacyjno-konsultacyjnego programu "Czyste powietrze" i wsparcia Ekodoradcyw Żorach zostało zrealizowanych ponad 1300 wniosków o wymianę źródła ciepła i termomodernizację na łączną kwotę niemal 16 milionów złotych! Mieszkańcy Żor mają również możliwość otrzymania dotacji na swoje inwestycje w zakresie wymiany kotła z miejskiego Program ograniczania niskiej emisji. Już w najbliższych tygodniach będą dostępne nowe wytyczne i możliwości współfinansowania ekologicznych działań, zarówno w ramach zmieniającego się programu rządowego „Czyste powietrze”, jak i kolejnego naboru z PONE. Zapraszamy mieszkańców do skorzystania z konsultacji i doradztwa u pracowników Wydziału Zarządzania Energią w budynku Urzędu Miasta mieszczącym się na żorskim rynku – mówił Marcin Stempniak, główny specjalista w wydziale zarządzania energią.

Żorscy urzędnicy informują, że instalacja smogowych płuc pozwala mieszkańcom zobaczyć na własne oczy, jak zanieczyszczenia osadzają się na powierzchni płuc. To ma symbolicznie pokazywać, jak każdego dnia nasze organizmy narażone są na pyły zawieszone obecne w powietrzu. Zanieczyszczenia powietrza mają bezpośredni i długoterminowy wpływ na zdrowie, powodując poważne choroby układu oddechowego oraz sercowo-naczyniowego. Pyły zawieszone PM10 i PM2,5, które są jednymi z głównych składników smogu, przenikają głęboko do płuc i mogą docierać do krwioobiegu, wywołując stany zapalne, zwiększając ryzyko zawałów serca, udarów czy nowotworów. Szczególnie narażone są dzieci, seniorzy oraz osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, takimi jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zanieczyszczenia powietrza są jednym z najważniejszych czynników ryzyka przedwczesnej śmierci na świecie. Dlatego tak ważne jest podnoszenie świadomości społecznej oraz mobilizowanie mieszkańców do podejmowania działań na rzecz poprawy jakości powietrza.

źródło: UM Żory, oprac. ż