Pomóż odtworzyć historię parafii pw. Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach
Pamiętająca czasy średniowiecza parafia Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach widziała w swojej historii niejedno. Wielokrotnie była ona też fotografowana, a każda z takich fotografii z dzisiejszego punktu widzenia może być na wagę złota. Żorskie Muzeum Miejskie szykuje wystawę poświęcona miejskiej parafii, i prosi o pomoc każego, kto ma u siebie jej historyczne zdjęcia.
Pierwsze wzmianki o żorskiej parafii pw św. św. Apostołów Filipa i Jakuba pochodzą z 1318 roku. Niewiele później Żory zostały w hierarchii kościelnej podniesione do rangi siedziby dziekana-archiprezbitera. Budowla powstawała najprawdopodobniej równolegle ze wznoszeniem murów obronnych miasta. W XIV i XV w. kościół spełniał również funkcje obronne miasta.
Parafia dzieliła losy miasta - gdy Żory i Śląsk znalazły się pod panowaniem Habsburgów, do miasta dotarła reformacja. Protestanci przejęli żorską świątynię w 1569 roku. Katolicy aż do roku 1629 musieli gromadzić się w niewielkim, drewnianym kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Podobnie jak całe miasto, tak i kościół ulegał wielu trawiącym Żory pożarom - do najpoważniejszych dochodziło w 1583, 1661 i 1807 roku. Świątynia za każdym razem była mozolnie odbudowywana, zyskując przy okazji nowy wystrój, kaplice czy zabudowę towarzyszącą. W trakcie II wojny światowej budynek został niemal zrównany z ziemią. Jego odbudowa rozpoczęła się w 1946 roku, a ponowne oddanie do użytku wiernych nastąpiło w roku 1950.
Liczymy, że uda się ukazać w miarę współczesną historię naszego kościoła parafialnego. Zdjęcia odkryte przez nas w księgach parafialnych ukazują zarówno wnętrza świątyni tuż po zakończeniu działań wojennych, jak i zniszczenia w bryle całej budowli - wylicza Tomasz Górecki, adiunkt żorskiego Muzeum Miejskiego.
Żorska świątynia kryje jeszcze sporo nieodkrytych tajemnic - w 2012 roku przeprowadzono badania georadarem, które pozwoliły na okrycie mieszczących się pod ołtarzem i posadzką krypt, a także śladów istniejących przed II wojną światową kaplic i kruchty.
Liczymy, że mieszkańcy mają gdzieś w swoich domowych albumach zdjęcia przedstawiające kościół pw. św. św. Filipa i Jakuba w różnych okresach historii. Chcemy przygotować obszerną wystawę poświęconą tej wyjątkowej dla naszego miasta budowli. Najcenniejsze zdjęcia mogą stać się elementem wystawy stałej Muzeum: „Nasza tożsamość. Pretekst do rozmowy” - dodaje Tomasz Górecki.
Wszelkich dodatkowych informacji udzielają: dyrektor Muzeum, dr Lucjan Buchalik (muzeum@muzeum.zory.pl), ks. proboszcz Tomasz Nowak (zory.fj@katowicka.pl) i Miejska Konserwator Zabytków – p. Ewa Pańczyk (Urząd Miasta, Rynek 9; mkz@um.zory.pl).
